×
This product is available in Please select the desired country to continue
de_at_locale_display_name

Austria

 fr_be_locale_display_name

Belgium

 bg_bg_locale_display_name

Bulgaria

 hr_hr_locale_display_name

Croatia

 cz_cz_locale_display_name

Czech Republic

 fr_fr_locale_display_name

France

 de_de_locale_display_name

Germany

 hu_hu_locale_display_name

Hungary

 en_ie_locale_display_name

Ireland

 it_it_locale_display_name

Italy

 pl_pl_locale_display_name

Poland

 ro_ro_locale_display_name

Romania

 sr_sr_locale_display_name

Serbia

 sk_sk_locale_display_name

Slovakia

 es_es_locale_display_name

Spain

 de_ch_locale_display_name

Switzerland / DE

 fr_ch_locale_display_name

Switzerland / FR

 en_gb_locale_display_name

United Kingdom
  • Fosfor (P)
    1530.9738
    P
  • Ionski oblik
    Fosfor (P) ionic formula image
  • Anion/Kation
    PO43-
  • Fosfor (P) influance image
    Korijen
  • Fosfor (P) origin image
    Izvor: More
  • Fosfor (P) mobility image
    4 – 6 mm oko korijena

Fosfor

(P)

Fosfor je element koji je neophodan za život. Konzumiramo 2 grama fosfora svaki dan. Tla sadrže različite količine fosfora, ovisno o svom geološkom podrijetlu. Da bi se razumno upravljalo zemljinim resursima, dio fosfora koji je koncentriran u sedimentnim stijenama može se premjestiti u tla koja ga trebaju. Otpad se može izbjeći tako da ga se učini topljivijim i učinkovitijim kao gnojivo. Fosfornom je gnojidbom relativno teško upravljati: element nije jako pokretan u otopini tla, a njegovu je biodostupnost teško odrediti. To je ključni nutrijent koji određuje rast u ranim fazama, koji je više nego neophodan, jer samo se biljke s ispravno razvijenim korijenjem mogu hraniti tijekom cijelog ciklusa.
P
Biljka
Biljka
Tlo
Tlo
Usjevi
Usjevi
Podrijetlo
Podrijetlo
Pokazatelji
Pokazatelji
VAŽNOST ZA ŽIVOT BILJKE
Fosfor je potreban tijekom cijelog životnog ciklusa biljke za disanje, fotosintezu i umnažanje stanica. Posebno je važan u ranim fazama za rast korijenskog sustava i snagu mladica. Nedostatak fosfora u toj ranoj fazi uzrokuje zaostatak u razvoju korijena, što biljku čini manje otpornu na stres, posebice stres uzrokovan vodom, te također dovodi do kasnijeg dozrijevanja.
MEHANIZMI UPIJANJA
Fosfor nije pokretan u tlu: samo se lagano raspršuje u otopinu tla. Korijen se treba razviti i tražiti fosfor te povećati energiju da bi ga apsorbirao, često s pomoću mikrobne aktivnosti u rizosferi, posebice mikorize kod većine vrsti. 
INTERAKCIJE, SPECIFIČNOST
Zbog toga što su količine topljivog fosfora u otopini tla niske (0,2 mg P/l), primjena mora biti u obliku koji je dostupan biljci kako bi se nadopunila opskrba tla.
Fosfor se u tlu distribuira u različite odjele gdje se fiksira i otpušta s različitim stupnjevima lakoće u otopinu tla, otkuda se može izravno upiti. U kiselim tlima, snažno se fiksira željezom, manganom i aluminijem. U vapnenastom se tlu fiksira kalcijem. Otpušta se redovito, ali u malim količinama, mineralizacijom humusa, a još bolje svježom organskom tvari. Višekratno izbjegavanje fosforne gnojidbe ili nedovoljna gnojidba (snaga fiksiranja tla, izvoz usjeva) iscrpljuje rezerve i ugrožava plodnost tla.
Fosfor (P) related desktop image Fosfor (P) related tablet image Fosfor (P) related mobile image
DIJAGRAM CIKLUSA

1. Recikliranje hranjivih tvari koje se nalaze u raznim organskim tvarima, uključujući stajski otpad, ostatke usjeva i ostale organske nusproizvode ljudskih aktivnosti, važan je izvor za gnojidbu.

2. Fosfor se iznosi iz površinskih kopova i obično se obrađuje s pomoću mineralnih kiselina da bi se proizveli topljiviji oblici koje biljke mogu asimilirati.

3. Mineralizacija organske tvari (i otpadnih voda) u tlu proizvodi topljivi mineralni fosfor (fosfat).

4. Fosfor se konstantno mijenja između fiksnih, adsorbiranih i topljivih oblika.

5. Ispiranje topljivog fosfora (uklanjanje dubljih slojeva tla vodom) iznimno je ograničen fenomen.

6. Izvan polja se ne iznosi mnogo fosfora; to se može dogoditi samo zbog otjecanja (strmi teren) i erozije (fosfor vezan na čvrste čestice).

7. Korijenje biljke upija fosfor samo iz otopine tla.

8. Berba se pretvara u hranu (za ljude ili životinje), što je temeljni cilj poljoprivrede.

POKAZATELJ
Postoji mnogo metoda za analizu fosfora, što ukazuje na kompleksnost njegove interpretacije. Danas se najviše upotrebljava ekstrakcijska metoda po Olsenu, jer je najbliža stvarnoj dostupnosti fosfora za biljku.

Tablica osjetljivosti

Mjerilo osjetljivosti:
  • nutrient very sensible icon

    Vrlo

  • nutrient very fairly icon

    Relativno

  • nutrient very moderately icon

    Umjereno

P
Sugar Beet
Durum Wheat
Pšenica
Mrkva
Cereals (excepted wheat)
Chicory, endive
Kupus
Oil Seed Rape
Squash, courgette
Fibre flax
Lucerna
Corn (silage)
Corn (grain)
Dinja
Olives
Leek
Canned peas
Protein peas
Krumpir
Grassland
Salad
Soja
Tobacco
Tomatoes
Suncokret

Tablica osjetljivosti & Simptomi

Kod biljaka koje imaju nedostatak fosfora pojavljuju se ljubičasta i svijetlo ljubičasta boja na mladim listovima i na ovojnicama.

Višak & Potrebe

Prevelike količine u tlu mogu blokirati dostupnost cinka. To može dovesti do eutrofikacije zbog otjecanja u vodotok.

Mali se dio fosfora dobiva iz magme, ali je većina nalazišta sedimentnog podrijetla i nastaju taloženjem morskih mikroorganizama u plitkim morima. Dugo se vremena metodama ekstrakcije željeza dobivala fosforna šljaka koja se upotrebljavala u poljoprivredi.
SASTAV TLA
Osiguranje pokazatelja poželjnih sadržaja nije jednostavno, uzimajući u obzir razne metode analize. Mjerenje fosfora analizom tla i dalje je najbolji način procjene potencijalne dostupnosti fosfora. Potrebno je voditi se prema nacionalnim interpretacijama.
UDIO ORGANSKE TVARI
Sa skoro 50 % fosfora u organskom obliku, mineralizacija organske tvari omogućuje poboljšani protok fosfora u otopinu tla. Organska tvar može zamijeniti fosfor na mjestima fiksiranja, primjerice na kalciju, čime fosfor postaje dostupniji.
TEKSTURA
U glinenim tlima, slojevi gline s pozitivnim nabojem blokiraju ione fosfora. U pjeskovitim i poroznim tlima, fosfor se lakše raspršuje.
KLIMA
Suha razdoblja dovode do oksidacije iona željeza, povećavajući sposobnost željeza da blokira fosfor. Temperatura ima izravan utjecaj na biološku aktivnost u tlu i smanjuje dostupnost fosfora. Stoga su preporučljive primjene na kraju zimskog razdoblja kada vegetacija ponovno počinje.
pH
U kiselim tlima, dostupnost iona aluminija (Al3+) i iona željeza (Fe3+) dovodi do fenomena antagonizma s fosforom, koji se onda blokira. U lužnatim tlima, kalcij (Ca2+) taloži fosfor u stijene apatita. Fosfor je najdostupniji kada je pH vode 6 – 7.
STVARNI KOEFICIJENT ISKORIŠTAVANJA FOSFORA
Fosfor ima nizak stvarni koeficijent iskorištavanja. Omjer količine koja se dobiva putem gnojiva i koju biljka može upiti prilično je nizak. U godini primjene, usjevi upotrebljavaju samo 20 % u muljevitom tlu s pH vrijednosti od 6,5 i još manje u vapnenastom tlu s pH vrijednosti od 8. Primjene koje su pažljivo prilagođene potrebama usjeva ključne su za uspješnu i učinkovitu prehranu fosforom.