• Tekstura gleby
    crop soil texture
    gleby średnio ciężkie, bez zalegającej wody, suche warunki uprawy
  • Min. temperatura
    crop temperature icon
    6°C
  • pH
    Jęczmień jary crop pH value
    toleruje gleby od lekko kwaśnych do lekko zasadowych; optymalne pH: 7,0
  • Zapotrzebowanie na wodę
    Jęczmień jary crop rainfall value
    240mm
  • Jarowizacja
    Jęczmień jary crop vernalisation
    -
  • Gęstość roślin
    crop density
    W zależności od terminu i odmiany 300–400 nasion/m²
  • Głębokość siewu
    crop seeding depth
    2-4 cm
Jęczmień jary
Jęczmień jary preferuje średnio ciężkie gleby gliniaste, bez uszkodzeń strukturalnych, oraz z odpowiednim zapasem składników pokarmowych i wody na okres wiosenny. W przypadku lżejszych gleb, zapewnić należy odpowiednie zapasy składników pokarmowych i regularne opady. Aczkolwiek jęczmień jary jest rośliną wysoko wydajną i może dawać odpowiednie plony nawet na obszarach o suchych warunkach uprawy. Zachęca się do oszczędzania wody metodami agrotechnicznymi i dostosowanymi odmianami. Ze względu na neutralność czasową, okres uprawy jęczmienia jest w dużej mierze nieistotny dla jego wzrostu. Ze względu na krótki okres wegetacji i stosunkowo niskie zapotrzebowanie na sumę temperatur (1200°C) podczas dojrzewania, można go również rozważyć w przypadku wysoko i nieoptymalnie położonych miejsc pod uprawę. Jęczmień jary daje najlepszy plon na dobrych glebach z neutralnym odczynem podłoża. Plony są zmniejszane przez zakwaszenie i niedobór wapnia w glebie, jak również przez wilgotne warunki uprawy.
Kluczowe fakty
  • Nawożenie jęczmienia słodowego jedną dawką nawozu NPK
  • Dzielenie dawek nawozu azotowego N w produkcji jęczmienia paszowego i przy wysokich oczekiwaniach co do plonu
  • Zapewnienie dostaw fosforu w fazie krzewienia
  • Wapnowanie ma kluczowe znaczenie dla gleb o niskim pH
Ogólne informacje
Ogólne informacje
Zapotrzebowanie na składniki pokarmowe
Zapotrzebowanie na składniki pokarmowe
Nawożenie
Nawożenie
-
Przy wykorzystaniu jęczmienia jarego, rozróżnia się jęczmień paszowy i jęczmień słodowy. Istnieją odpowiednie różnice względem wymagań pokarmowych odżywczych, a zatem przy nawożeniu jęczmienia. Podczas gdy dla jęczmienia paszowego istotne są pełne ziarna i wysoka zawartość białka, w procesie słodowania do celów warzenia piwa pożądana jest najniższa możliwa zawartość białka i bardzo dobra zdolność kiełkowania. W zależności od intensywności nawożenia należy zapewnić odmiany odporne na wyleganie. Dla wysokości plonów zasadnicze znaczenie mają właściwe środki ochrony roślin.
Jęczmień jary related desktop image Jęczmień jary related tablet image Jęczmień jary related mobile image
Potrzeby pokarmowe
Nawożenie jęczmienia azotem ma ogromne znaczenie. Jęczmień jary do swojego rozwoju wegetatywnego potrzebuje odpowiedniej ilości azotu. Ze względu na szczególnie szybki rozwój wiosną, w porównaniu do zbóż ozimych, wszystkie niezbędne składniki pokarmowe muszą być dostępne w krótkim czasie. Skuteczne okazały się szybko rozpuszczające się składniki pokarmowe w złożonych nawozach i stosowanie tuż przed uprawą. Fosforany wpływają na krzewienie i zapewniają optymalną gęstość łanu (cel: źdźbła o 550–800 kłosach), a więc element bardzo istotny dla plonów. W suchych warunkach uprawy i lekkich warunkach glebowych, podczas krzewienia należy zapewnić dostateczne ilości manganu. Jęczmień jary jest w tych warunkach szczególnie wrażliwy. Dla uzyskania dobrej struktury gleby i reakcji podłoża, które będzie tak neutralne, jak to tylko możliwe (bez efektu zakwaszenia), zapewnione muszą zostać optymalne zapasy wapnia. W miarę możliwości wapnowanie powinno odbywać się przed uprawą jęczmienia jarego w ramach rotacji upraw.
Zapotrzebowanie i wymagania pokarmowe jęczmienia jarego

Element

Pobieranie

(Jednostka/t produkcji)

Usuwanie

(Jednostka/t produkcji)

Wrażliwość na niedobór

N

18

15

Bardzo wrażliwy

P2O5

7

6.5

Bardzo wrażliwy

K2O

12

5.5

Bardzo wrażliwy

MgO

1.6

1.3

Wrażliwy

SO3

3.5

2.9

Wrażliwy

TE

Mangan:  400–500 g/ha 

Tabela pokazuje pobranie i wynoszenie składników pokarmowych przez jęczmień jary na tonę plonu. Dlatego jęczmień jary wymaga przede wszystkim nawożenia azotem, fosforem i potasem. Jednakże dla odpowiedniego rozwoju istotna jest też siarka, magnez, a zwłaszcza mangan. Przykład: Jęczmień jary o plonie 6 t/ha potrzebuje 180 kg N/ha. Jeśli pewna ilość azotu zostanie później pobrana z gleby (np. 30 kg N/ha), wówczas z użyciem nawozu nadal należy dostarczyć 80 kg N/ha. Podczas zbioru, wyniesione z pola zostałoby 90 kg N/ha.
Nawożenie jęczmienia jarego jest zależne od sposobu jego wykorzystania
Jęczmień jary potrzebuje skoncentrowanych składników pokarmowych do momentu pojawienia się kłosów. Produkcja jęczmienia słodowego jest nastawiona przede wszystkim na dobrze rozwinięte ziarna, aczkolwiek zawartość białka powinna być na niskim poziomie.

Całkowite nawożenie jęczmienia słodowego przed uprawą
Całkowitą ilość azotu dla jęczmienia słodowego można zastosować przed uprawą. W pierwszej fazie wzrostu istnieje ogromne zapotrzebowanie na składniki pokarmowe; w związku z tym podział dawek jest istotny tylko przy bardzo wysokich oczekiwaniach co do plonów. Nawozy fosforowe i potasowe są stosowane w uprawie bezpośrednio jako nawozy wieloskładnikowe (NPK), prawdopodobnie już przy nawożeniu jesienią lub wczesną wiosną.

W celu przygotowania gleby, wapnowanie powinno odbywać się przed uprawą jęczmienia jarego jesienią lub najpóźniej wiosną. 1000 kg/ha CaO - stosowanego w celu zneutralizowania jak największej liczby kwasów, najlepiej w postaci węglanu wapnia, może zostać uznane za wartość referencyjną.

Parametry plonu jęczmienia jarego:
• Liczba roślin/m²
• liczba źdźbeł z kłosami
• liczba ziaren/kłosy
• MTZ.

Wysokie plony są pochodną harmonijnego oddziaływania dobrych wschodów na polu, optymalnego krzewienia i dobrze rozwiniętych kłosów. Na wschody wpływ ma przede wszystkim sucha i niemazista uprawa gleby. Ze względu na krótki okres wegetacji krzewienie musi nastąpić szybko — na tym etapie rośliny muszą mieć do dyspozycji wystarczającą ilość fosforanów. Do wzrostu wegetatywnego i rozwoju kłosów niezbędne jest skuteczne stosowanie azotu w postaci azotanowej. Wolno działające formy azotu (mocznik, stabilizowane amonem nawozy azotowe) utrudniają elastyczne zarządzanie uprawą.
Jęczmień jary related desktop image Jęczmień jary related tablet image Jęczmień jary related mobile image

Pierwsza dawka

Pierwsza dawka  image

Druga dawka

Druga dawka image

Pierwsza dawka

Jęczmień słodowy: Pojedyncza dawka całkowitego zapotrzebowania na składniki pokarmowe przed uprawą Na początku swojego rozwoju, jęczmień słodowy potrzebuje skoncentrowanych składników pokarmowych. Skuteczne zatem okazało się nawożenie przedsiewne. Całkowita ilość składników pokarmowych może zostać podana w jednej dawce. Wymagana ilość azotu zależy od mineralizacji w glebie i wykorzystaniu przez jęczmień, odpowiadającemu około 80 kg N/ha. Dzięki stosowaniu nawozów NPK wszystkie główne składniki pokarmowe są dostępne bezpośrednio na początku wegetacji. W tym krótkim okresie wzrostu od marca do czerwca, ewentualne niedobory składników pokarmowych doprowadzają do znacznej starty w plonach. W fazach suchych, 2 l/ha siarczanu manganu lub azotanu manganu w postaci płynnej zapewniają potencjalne plony podczas krzewienia.

Druga dawka

Jęczmień paszowy: dodatkowa dawka azotu pod koniec krzewienia W przypadku dobrze rozwiniętego jęczmienia paszowego ze szczególnie wysokimi oczekiwaniami co do plonów, na końcu krzewienia konieczne jest szybkie nawożenie uzupełniające z użyciem 30–40 kg N/ha. Taka dawka jest w stanie spełnić zapotrzebowanie kłosów, aczkolwiek przedawkowanie skutkuje wysoką zawartością białka w roślinie — pożądanego dla jęczmienia paszowego. Zgodnie z ogólną zasadą: w przypadku jęczmienia paszowego, należy zastosować 2/3 składników pokarmowych w pierwszej dawce i 1/3 składników w drugiej dawce.